Migraine

Migraine is neurovasculaire aandoening?  Migraine  is een neurovasculaire aandoening waarbij aanvallen ontstaan door neurale prikkelingen die na een plotseling tijdelijke vernauwing, een verwijding van de bloedvaten tot gevolg heeft. Dit geeft aanleiding tot verschillende symptomen, meestal een kloppende hoofdpijn en verdere stimulatie van het centrale zenuwstelsel. De merkwaardig hoofdpijn die vaak samen gaat met een migraineaanval komt dikwijls aan één kant van het hoofd voor, maar kan aan beide zijde optreden. Verder hoeft de pijn ook niet altijd aan dezelfde kant op te treden.

Mensen die aan migraine lijden kunnen vaak slecht tegen fel licht en geluid. Vaak komen in een familie meerdere migrainepatiënten voor. Onderzoek na een aanval brengt doorgaans geen fysieke oorzaak aan het licht. Bij herhaalde aanvallen is medisch advies raadzaam, al was het alleen al omdat er geneesmiddelen bestaan die eventjes werken of een aanval bekorten. Verschillende symptomen komen niet bij alle migrainepatiënten voor, men maakt onderscheid tussen migraine zonder aura of gewone migraine. Een migrainepatiënt kan in de loop van zijn leven verschillende vorm van migraine hebben.

Gewone migraine (zonder aura) uit zich voornamelijk als kloppende hoofdpijn. Meestal komt deze slechts aan één kant van het hoofd voor (vandaar de naam) maar kan aan beide zijdig optreden. Verder hoeft de pijn ook niet altijd aan dezelfde kant op te treden. De hoofdpijn gaat geregeld samen met misselijkheid en overgeven.

Visueel aura: troebel zicht, lichtflitsen, gedeeltelijk verlies van het gezichtsvermogen door flikkerscotomen. Deze visuele sensaties kunnen zich door het gezichtsveld verplaatsen, en nemen vaak de vorm aan van trillende gekartelde of gebogen zigzaglijnen, of gekleurde driehoekjes. Deze visuele verschijnselen verdwijnen meestal binnen een uur, en komen meer bij oudere personen voor. Deze kunnen soms alleen optreden, en worden soms door een hoofdpijnaanval gevolgd. Soms treden ook andere neurologische uitvalsverschijnselen (bijvoorbeeld verlamming van een arm, niet uit de woorden kunnen komen, gevoelsstoornissen) op in de voorafgaande fase. Soms blijft na deze prodromen een hoofdpijnaanval zelfs uit, dit noemt men dan “aura sans migraine” ook wel migraine sans migraine.

Doordat de hartslag steeds even wat meer druk geeft op de bloedvaten, geeft iedere hartslag een kortstondige toename van pijn. Normaal naar een gesprek luisteren is bijna niet meer mogelijk. Verder neemt het denkvermogen af, zodat bij ernstige migraine ergens over nadenken bijna niet meer mogelijk is. Vele personen  gaan dan het liefst in een rustige donkere kamer in bed liggen.

Over het ontstaan is veel nog onzeker. Diverse factoren worden genoemd: erfelijke component. Een eerstegraads familielid van een migraine patiënt heeft een 1,9 maal grotere kans op het krijgen van migraine zonder aura en een 1,4 maal grotere kans op het krijgen van migraine met aura.  Migraine is in grote mate (maximaal 50%) genetisch bepaald.

Mensen met migraine met aura hebben veel vaker dan niet migrainepatiënten (50-60% tegen 25%) nog een open foramen ovale. Maar omdat een groot deel van de bevolking zo’n gaatje heeft, maar geen migraine, is dat gaatje waarschijnlijk niet de oorzaak. De meest waarschijnlijke verklaring is dat zowel het gat als de migraine gezamenlijk geërfd zijn.

Vaak wordt er gezegd dat migraine met de bloedvaten te maken heeft. Het lijkt alsof de bloedtoevoer even belemmerd is, waarna de toevoer zich weer herneemt. De hersenen kunnen zelf geen pijn voelen, maar de bloedvaten die meer aan de buitenrand van de hersenen lopen kunnen dat wel. Over de oorzaken wordt verschillend gedacht.

Een mogelijke oorzaak is dat de hersenen tijdelijk minder zuurstof  krijgen. Wanneer er daarna wat meer zuurstof in de hersenen komt, kunnen de bloedvaten gaan verwijden en zo migraine tot gevolg hebben. Migraine kan daarom voorkomen bij iemand die is flauwgevallen.

Verschillende onderzoeken laten zien dat de energievoorziening in de hersenen verstoord is. Men gaat ervan uit dat de hersenen daarom gevoeliger zijn voor hoofdpijn en aanverwante neurologische problemen, op momenten dat de hersenen meer energie nodig hebben, de hoeveelheid oxideerbare stoffen in de hersenen beperkt is en als de hoeveelheid zuurstof in de hersenen klein is. Dit zou mogelijk een uitleg kunnen zijn voor de drang naar het nutigen van energierijk voedsel en/of vocht, zoals chocolade, koffie enz, vlak voor een migraineaanval. Ook zou dit gebrek aan energie mogelijk kunnen verklaren waarom migrainepatiënten vaak stemmingswisselingen hebben voorafgaand aan een aanval.